Okul Öncesi Dönemde Çocuklar İçin Kitap Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Okul Öncesi Dönemde Çocuklar İçin Kitap Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

 Okul Öncesi Dönemde Çocuklar İçin  Kitap Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Tülay Özer

Okul Öncesi Dönemde Çocuklar İçin Kitap Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Çocuğunuzun ilk olarak kitaplarla tanışması sizin seçtiğiniz kitaplarla olur. Onun için çocuklarınıza kitapları seçerken onların yaşlarına uygun, onların dikkatini çekeceği, onları meraklandıracak, heyecanlandıracak, ama en önemlisi çocuğunuza kitap seçerken onun ilgi odağına hitap eden kitaplardan yana seçiminizi kullanmanızı tavsiye ederiz.

Çocuğunuzun yaşı büyüdükçe çocuğunuza alacağınız kitapları çocuk halk kütüphanesinde ki kitaplarla karşılaştırarak, öğretmenine danışarak fikir sahibi olabilirsiniz.

Okul öncesi ve anaokulu dönemindeki çocuklar kendilerini yormayacak olan hafif yoğunluktaki metinleri, etkili tekrarlama yöntemleriyle öğrenmeyi severler. Ayrıca bu dönemdeki çocuklara kitap seçiminde açılan kapanabilen, hareketli, meraklandıracak, şaşkınlık yaratıcı kitaplar seçmek daha doğru olur.

Çocuğunuza Kitap Seçerken Sormanız Gereken 5 Kriter Nedir ?

Aslında çocuklarımıza kitapları seçerken belli kriterlere göre kitaplar seçeriz. Araştırmalara göre beş adet kriter yada kendinize yönetmeniz gereken sorular vardır. Bu kriterleri veya soruları şöyle sıralayalım

1. Seçeceğiniz Kitap Çocuğunuz İçin Uygun mu?

Bu kriterde çocuğunuza kitap seçerken çocuğunuzun özelliklerini, ilgilerini, merak ettiği konulari göz önünde tutarak ona gore kitap seçmeniz doğru olacaktır. Çünkü çocuğunuzun hangi tür kitapları sevip sevmediğini en iyi siz bilirsiniz. Onun için kitapları seçerken çocuğunuzun kriterlerine göre en iyi kitap seçimini siz yapabilirsiniz.

Kitabi seçerken bir şeyin ödülü olarak almamanız gerek.

2. Kitabin İllüstrasyonları İyi Yapılmış mı?

Kitabın içinde bulunan resimlerin canlı ve net olması özelliğine bakılması lazımdır. Çünkü illüstrasyonların kaliteli yapılması 4-8 yaşındaki çocuklar için çok önemlidir.

4-8 yaşındaki çocuklar, kitabın içindeki resimleri yorumlamaları, hayal güçlerini kullanmaları ve dil gelişimleri açısından çok büyük öneme sahiptir.

Ayrıca yaygın olarak sözsüz sadece resimlerin bulunduğu kitaplar çocukların dil gelişimlerine ve ifade edebilme yeteneklerinin gelişmesine büyük katkılar sağlıyor.

3. Hikaye İyi Yazılmışmı?

Hikayelerin iyi bir şekilde yazılımları çocukların yaşa bağlı olarak dil gelişimlerini katkı saglıyacaktır.

Çocuklarınıza seçtiğiniz kitapların anlatım dillerinin çocuklarınızın anlayabilecegi bir düzeyde olmaları gerekir. Seçtiğiniz kitaplarda çocukların okumasını zorlayacak ve çok fazla yabancı kelime kullanılmamalı. Seçeceğiniz kitaplar çocuklarınızın yaşlarına uygun olmalı.

4. Metin Bilgilendirici ve Canlımı?

Bu maddede kitap alırken yazarın kalitesine ve kitabın dış görünüşüne göre yargılamamak lazım. Çünkü başarılı yazarların birçoğu çocukların anlayabileceği bir dilde yazı yazmaya bilir.

Önemli olan burada hem çocuğunuzun anlayabileceği kitaplari seçmek hem de seçtiğiniz kitabın içinde yazılan bilgiler önemlidir.

5. Kitabın Teması Zamansız ve Kalıcımı?

Çocuklar ve yetişkinler kitaplarda zamanını kendileri tespit edebilecekleri kitaplardan hoşlanırlar.

Kitabın temasının kalıcı olması hangi yılda olursa olsun bilgilerin eskimediğini gösterir aslında.

Kitap Seçerken Hangi Yaş Gruplarında Nelere Dikkat Etmeliyiz?

1. 0-2 Yaş Arası Kitap Seçimi:

Bu yaştaki çocuklar oral dönemde olurlar. Oral dönemde çocuklar dünyayı ağız yoluyla tanımaya başladığı dönemdir.

Bu dönemde çocuklarınıza kitap seçerken pul,boncuk yada kopabilen demir parçaları olan kitaplardan uzak durun.

Çocuklar bu dönemde her şeyi ağızlarına götürdükleri için kitapların sayfalarında zarar verebilirler kolay kolay parçalanmayacak, yıpratmayacak, mat yüzeyli olan kitaplari tercih etmelisiniz. Kitap seçerken çocuğunuzun kolay taşıyabileceği kitaplari seçmeniz daha doğru olur..

Bu dönemdeki çocuklara kitap seçerken bol resimleri olan ama karmaşık olmayan, günlük hayatında gördüğü içeriklerin olduğu kısa ve mümkünse tek cümlelik kitaplar tercih ediniz.

2. 3-4 Yas Arası Kitap Seçimi:

Bu yaştaki çocukların kitap okumaya başlamaları anlama ve kavramsal becerilerin artmaya başladığı dönemdir. Ayrıca bu dönemde kitaplar çocukların yeni öğrendikleri bilgileri isimlendirme ve bu bilgileri ilişkilendirme gibi bilişsel becerileri geliştirmektedir.

Bu yaş aralıklarında ki çocuklara kitap seçerken kitabın içinde bulunan görsellerin ve içeriğin birbirleriyle uyumlu olması ve çocuğun kitabın içindekileri kolay bir şekilde ilişkilendirebilir olması gerek. Bunun yanında kitabın içinde bulunan resimlerin gerçek ve somut nitelikler taşıması çocukların o resimleri anlaması ve kolay bir şekilde yorumlaması açısından önemlidir.

Yapılan araştırmalara göre kitap içerisinde pastel boyalarla yapılmış resimlerin çocukların dikkatini daha fazla çektiği görülmüştür.

Çocukların tuvalet eğitimi, kreşe hazırlık gibi durumlarda da kitaplardan yardım alabilirsiniz.

3.) 5 Yaş İçin Kitap Seçimi:

Bu dönemdeki çocukların kendini iyice tanımaya başladığı dönemdir. Bu yaştaki çocuklara kitap alırken kendi istedigi kitapları almanız daha doğru olur. Çünkü bu yaştaki çocukların düşünceleri herkesten farklı olduğu dönemdir.

Artık kitap seçerken çocuğunuzun bildiği masalların, hikayelerin yer aldığı hayata dair bilgilerin oldugu hayal gücünü geliştirebilecek, kitabın yazılarının arasında bilmedigi kelimeler olan yeni farklı kitaplar önerebilirsiniz.

Çocuklar ve yetişkinler zamanını kendilerinin kontrol edebildiği temalardan zevk alırlar. Bu durum ise çocukların ve yetişkinlerin hayal dünyasını geliştirir.


Furkan Demirtaş
[Yazar]