Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı

Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı

 Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı

Tülay Özer

İnternet başında geçirilen sürenin kontrol edilmemesi ve internetin olmadığı yerlerde de patolojik sıkıntılara neden olan bağımlılığa internet bağımlılığı denir.

Herkesin bildiği gibi internetin yaşadığımız hayatta vazgeçilmez bir yere konuma sahiptir. İnternet yaşadığımız hayatta çok önemli derecede kolaylaştıran ve bize çok faydası olan bir teknolojidir ama çocuklar bu teknolojiyi bilinçli bir şekilde kullanmazlarsa ve internetin başında fazla vakit geçirirlerse çocuklarda internet bağımlılığına yol açabilir.

İnternet kullanımının ve çizgi filmler gibi etkinliklerin çocuğun gelişimini destekleyici, etkili ve faydalı bir yönü vardır. Ama bu faydayı doğru bir şekilde kullanmak çok önemlidir. Eğer çocuklarımıza internetin faydası var diye, başımızdan savmak için ya da biraz ses çıkarmasınlar diyerek çocuklarımızın eline interneti verip sonrada arkasını aramıyorsak bu durum bir süre sonra internet bağımlılığına yol açacaktır.

Siz ebeveynler olarak çocuklarınızda ki internet bağımlılığını ortadan kaldırmak için süre sınırlaması koyarak ve de sürekli takip ederek önüne geçebilirsiniz.

İnternet de çok vakit geçiren çocukların zekasının çok iyi olduğu gibi bir kanıya varmak yanlıştır. 
Çocukluk çağı, sanal alemle geç tanışan ebeveynlerinin aksine çocukların teknolojiyi kullanmaları açısından vazgeçilmez olduğu bir dönemdir.

Ebeveynlerin çocuklarının gelişimde teknolojiyi kullanırken çocuğun yaşına göre içeriğin seçmeleri çok önemlidir. Bunun yanında çocuğun gelişimini desteklesin diye teknolojiden yararlandırırken çocuğunuzun teknoloji başında geçirdiği süreyi de kontrol etmek çok önemlidir.

Eğer çocuğunuzun teknoloji başında geçirdiği vakit takip edilmezse çocuğunuzda psikolojik sıkıntılara neden olabilir. Ayrıca çocuğunuz teknoloji bağımlısı olmaya başlayabilir.

1. Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri Nedir?

Çocuklarda görülen teknoloji bağımlılığı. Çocuklarımızın aslında yoğun bir şekilde ekrana maruz kalmalarından dolayı çocuklarda farklı belirtiler çıkmaktadır.

Özellikle teknoloji bağımlılığı 0-3 yaş arasındaki çocukların çok fazla bir şekilde televizyon, telefon ve tablet gibi teknolojik aletlerde çok fazla vakit geçirmesi sonucunda;

Dil ve konuşma becerilerinde gerilemeler meydana gelir.

Çocuklar siz her seslendiğinizde bakmayabilirler.

Çocuğunuz büyüdükçe dikkat eksikliği ve öfkesini kontrol edememe gibi sıkıntılar meydana gelebilir.

Çocuğunuzun sosyal hayattaki ilişkilerinde sıkıntılar çıkmaya başlayabilir, ebeveynleriyle ve arkadaşlarıyla iletişimde, ilişkilerinde olumsuz etkilenme ya da derslerindeki başarısında da gözle görülür düşüşler olabilir.

Çocukların ergenlik döneminde ki teknolojik bağımlılığın belirtileri olarak teknolojik etkinliklerden başka etkinliklerle uğraşmamak, içe kapanıklık, asosyallik, aile içindeki iletişiminde ve arkadaş içi ilişkilerinde bozulmaların ortaya çıkması görülebilir.

Çocuklardaki teknoloji bağımlılığı çocukların geleceğini ve yaşadıkları anı önemli derecede etkileyebilmektedir. 

Ebeveynler Olarak Ne Yapmalıyız:

Ebeveynler olarak günlük hayatımızda teknolojiyi ne kadar sıklıkla kullandığımız gözden geçirmemiz gerekmektedir. Çünkü çocuklar günlük hayatlarında en fazla biz ebeveynlerinin yanında vakit geçiriyorlar. Ebeveynleri ne yapıyorlarsa onları örnek aldıkları ve uyguladıkları için çocuğumuzun yanında çok fazla teknolojik aletlerle ve teknolojiyle vakit geçirmememiz gerekmektedir. "Teknoloji bağımlılığı olan bir ebeveynin çocuğununda teknoloji bağımlısı olma olasılığı yüksektir".

Ebeveynler olarak eve geldiğimizde ilk iş olarak televizyonun, telefonun, bilgisayarın yada tabletlerin başına oturuyoruz. Evdeki sohbet ortamı, çocuklarla vakit geçirme yada evdeki başka bireylerle vakit geçirme ortadan kalkıyor bu da bizlerin teknoloji bağımlısı olduğumuzu gösteriyor. Bunun sonucunda çocuğumuzda bizim bu davranışlarımızı görüp örnek aliyor ve kendisinin teknoloji başında geçirmesi gerektigi süreleri aşıp sonuçta teknoloji bağımlısı olma yolunda ilerliyor. Unutmayın çocuğunuzun ve  kendinizin teknoloji bağımlısı olmaması sizin elinizde.

0-2 Yaş arasındaki çocukların teknoloji kullanmaları önerilmemektedir

Örneğin: Ebeveynler olarak çocuklarımıza yemeği daha kolay yedirmek amacıyla veye biraz daha fazla kendimiz dinlenelim diye çocuklarımızın eline tablet, telefon, yada televizyon açarak saatler boyunca çocuklarımızı görsel imgeler maruz bırakabiliyoruz. Bu durum ise çocuklarımızda sağlık sıkıntılarına,  fiziksel gelişimlerinin bozulması gibi sıkıntılara neden oluyor.

Çocuğunuz teknolojik aletleri kullanırken onların teknoloji başında ne kadar vakit geçirdiklerini kontrol etmek gerekmektedir. Çocukların teknolojik aletler ellerindeyken ne izlediklerini, izledikleri içeriklerin yaşlarına uygun olup olmadıklarını kontrol edilmelidir. Çocukların teknolojik aletleri kullanırken mutlaka yanlarında bulunmalısınız ve onları kontrol etmelisiniz.

Eğer çocuğunuzla teknoloji konusunda evde kavga ediyorsanız, çocuğunuzun elinden teknolojik alet alındığında çocuğunuz ne yapacağını bilmiyorsa yada çocuğunuza teknolojik aletleri kısıtlamaya çalışırken sorunlar yaşıyorsanız kesinlikle bir çocuk-ergen psikiyatri uzmanından yardım almalısınız.

Teknolojik bağımlılığın çeşitleri:

Günümüzde var olan teknolojinin artmasıyla birlikte iyice bağımlı hale geldik. Aslında teknolojiye bu kadar bağımlı olmamızın sebebi ise bir çok bağımlılık yapan şey gibi teknoloji de bizim beynimizin haz noktasına etki ediyor. Bu nedenlede kullandığımız teknolojik aletlerle fazla zaman geçirmeye başladıktan bir süre sonra artık bağımlı olmaya başlıyoruz. 
Teknolojilere bağımlı olmak çocukları hem fiziksel, hemde  duyusal etkiler olarak olumsuz etkiler.

Çocuklarda görülen teknoloji bağımlılığı türleri vardır. 

Bu türlere hep beraber bakalım:

  1. Oyun bağımlılığı
  2. Sosyal medya bağımlılığı
  3. Video içerik tüketim bağımlılığı

Bu teknolojik bağımlılık türleri çocuklarımızı sadece bağımlı olması ile birlikte çocukların sosyal hayatlarında yapacakları birçok işleri yapamamalarına sebep olabiliyor. Onun için çocuklarınızı susturmak yada işiniz olduğunda çocuklarınızı başınızdan savuşturmak için eline tablet, telefon yada televizyonu vermeyin. Çocuklarınıza vakit ayırın onlarla kaliteli vakitler geçirmeye çalışın birlikte geçirdiğiniz vakitlerde çocuklarınız hem mutlu olurlar hemde daha çok sizi gözlemleme ve bilgi öğrenme fırsatı bulurlar.


Furkan Demirtaş
[Yazar]