Dijital Psikolojimiz

Dijital Psikolojimiz

Teknolojik gelişmeler, etkileşimin artmasıyla aldatıcı bir fantazidir.
Dijital Psikolojimiz
Yüz yüze konuşmak yerine iletiyle konuşma, paylaşımlarına gelen beğeniler ile moral yükseltme, sosyal medya arkadaşlarını gerçek hayattakilere tercih etme...

Tülay Özer

Tülay Özer

Günümüzde teknolojinin yaygınlaşması ile yeni bağımlılıklar görülmektedir. Yapılan araştırmalar, mobil cihaz kullanıcılarının toplamının her gün 500 milyon tweet attığını, 1,28 milyar kişinin Facebook kullandığını gösteriyor. Sosyal Medya bağımlılığı da yeni bağımlılıklardan biri. Sosyal Medya Bağımlılığı her yaşta ve cinsiyette görünen bir rahatsızlık olmasına rağmen diğer bağımlılıklara göre daha erken yaşlarda başlamaktadır. 

Kişiler sosyal medyada çok fazla vakit geçirdiği için psikolojik, sosyolojik, ilişkisel, yaşamsal işlevleri ile ilgili birtakım zorluklar yaşamaktadır. Bu durumda bireyler planladıklarından daha uzun süre sosyal medya da kalarak günlük işlevlerini iş-okul-aile hayatlarını ihmal ederler.

Bir Çeşit Başarma

Kişilerin sosyal medyada elde ettikleri beğenmeler, yorumlar, paylaşımlar onlar için bir çeşit başarmadır. Bu kişiler elde ettikleri haz yüzünden daha fazla resim, gönderi, yazı paylaşıp ve bu davranışı daha fazla tekrarlamaktadır. Sosyal medya bağımlıları zihinsel gerginliklerinden ve hayatlarındaki çalkantılardan kurtulmak için bilgisayara yönelmektedirler. Resim, yazı paylaşmak ve sonucun onlarca, yüzlerce beğeni almak bir anlamda altta yatan duygusal gerçekliği azaltmaya yarar ve gelecekteki aynı davranışı yani resim veya yazı yazmamızı sürdürmemiz için ödül yerine geçer.

Kaçıştır

Sürekli sıkıntı, kaygı ve depresif belirtiler yaşayan bireyler için sosyal medya bir kaçış aracıdır. Kişiler günlük yaşamın içinde dikkatlerini başka bir odağa yoğunlaştırması, bireyin içsel sorunlarının şiddetini azaltmaktadır. Böyle bir durumda sosyal medyadan uzaklaşmak bireyin kendi içsel sıkıntılarıyla, kaygılarıyla ve depresif belirtileriyle yüzleşmesine sebep olduğundan ötürü kişi sosyal medyaya hapsolmaktadır.

Ait Olma İhtiyacı

Herkesin sosyal ilişkiler kurma, tanınma ve ait olma ihtiyacı vardır. İçgüdüsel olarak hepimiz herkesin adımızı bildiği ortamlarda bulunmak isteriz. Sosyal medya çok fazla ve çok çeşitli gruplara katılma imkanı sağladığından, her insanın kendi kafasına göre insanlarla tanışabileceği bir ortama ait olma ihtiyacını giderir.

Sosyalleşme

Kişiler gerçek yaşamda elde edilemediği veya kazanamadığı sosyalleşmeyi, sosyal medya da gidermek istemektedir. Sosyal medya yoluyla sosyalleşmeye çalışan birey zamanla toplumdan soyutlanmaya başlamaktadır. Sosyal medya gerçek yaşamda yalnız kalan bireyle için yaşadığı bu yalnızlıktan kurtulmak için bir ilaç olabilir. Kişi gerçek hayatta sosyalleşemediği için yalnızlık çekmekte ve sosyal medyadan destek alarak yalnızlığını gidermeye çalışmaktadır.

Can Sıkıntısı

Kişiyi sosyal medyaya yönlendiren en önemli sorunlardan biri can sıkıntısıdır. Bireyin çevresindeki duygusal destekten yoksun olması, arkadaş ortamından dışlanması, yetersiz sosyal alana sahip olması nedeniyle sosyal medyadaki harcadığı zaman artmakta ve bağımlılığa dönüşmektedir.

Depresyon Hem Neden Hem Sonuç

Depresyon ile sosyal medya bağımlılığı arasında güçlü bir bağ vardır. Depresyon sosyal medya bağımlılığından hem bir neden hem de bir sonuç olarak düşünülebilir. Depresyon sosyal medya bağımlılığının gelişiminde önemli bir etken olabilir. Başka bir sosyolojik veya psikolojik etkenler nedeniyle depresyon hali gözlenen birey bu nedenle sosyal medyaya yönelip bağımlı olabilir. Ayrıca sosyal medya bağımlısı olduktan sonra da depresyon hali gözlenebilir. Bu bireylerde sosyal medyaya ulaşamadığı yada kullanamadığı durumlarda depresyon hali gözlenebilir.

İlişkilerdeki Sınırı Genişletmektedir

Sosyal medya kişilerin ait olma ve ilişki kurma ihtiyacını giderin önemli bir araçtır. Sosyal medya ile düzenli ve uzun süreli iletişim kuran insanlar arasında bir çeşit sosyal destek ağı oluşmaktadır. Kişilerin sosyal medyada geçirdiği zaman arttıkça yeni insanlarla tanışmak ve onlarla ilişki kurmak için kullanma sınırı da genişlemektedir.


Ertuğ Gül
Psikolog [Yazar]